SO-IL heeft een kunstcampus van 2.000 vierkante meter voltooid, gesitueerd op drie blokken in zijn thuisstad Brooklyn, New York. De faciliteit bestaat uit een verzameling eenvoudige volumes bekleed met ruwe materialen in overeenstemming met de industriële esthetiek van de buurt. Twee van de gebouwen maken gebruik van buitenmuren van metselwerk met blokken in atypische configuraties, waardoor rijke en innovatieve texturen ontstaan die speciale aandacht vragen voor de anders zo alledaagse baksteenconstructie.
De Amant-campus ligt in East Williamsburg, in een zee van laagbouw vrachtwagencarrosseriewerkplaatsen, magazijnen voor metaalbewerking en productiefaciliteiten die al bijna een eeuw deel uitmaken van dit stadsdeel. Langs de meeste straten staan garagedeuren, onopvallende muren en ramen in fabrieksstijl.
Toen de plaatselijke studio SO-IL werd gevraagd om hier een culturele faciliteit te ontwerpen die bestaande en nieuwe gebouwen combineert, wilde het bedrijf reageren met een architectuur die zowel contextueel als experimenteel zou zijn. "Het had geen zin om een glazen winkelpui te ontwerpen zoals je dat zou doen voor een galerie in Chelsea of de Lower East Side. We wilden duurzame materialen gebruiken, maar op een verrassende manier," zegt Kevin Lamyuktseung, een senior medewerker bij SO-IL. Beton, baksteen en aluminium werden geselecteerd en gedetailleerd om het alledaagse een nieuwe betekenis te geven. SO-IL wilde deze gebruiken met een tactiliteit die voorbijgangers nieuwsgierig maakt om ze aan te raken. "Ze hebben een detailniveau dat je alleen van dichtbij kunt waarderen," zegt Lamyuktseung.
Amant is geprogrammeerd met een mix van private en publieke functies: kunstenaarsateliers, galeries, kantoren, opslag en een café. Zones met buitenruimtes, meerdere ingangen en openingen verbinden de kunstorganisatie fysiek en visueel met de omringende gemeenschap. Openbare voetgangersroutes met binnenplaatsen weven door en tussen bestaande gebouwen en bieden nieuwe circulatiepatronen door het stadsblok.
Productie van metselstenen
In bijna elke Amerikaanse stad worden bakstenen in verschillende vormen geproduceerd. Ze zijn goedkoop en worden gebruikt in alle soorten constructies, van woonhuizen tot scholen en industriële opslagplaatsen. De alomtegenwoordigheid van bakstenen gaat hand in hand met die van metselaars - er is een overvloed aan metselaars die muren kunnen metselen en de meesten doen dat volgens aloude normen en lijmpatronen.
Bakstenen worden gevormd door klei met een laag vochtgehalte onder druk door een matrijs te persen. In de bouw worden bakstenen met elkaar verbonden door een cement- of kalkmortel en muren kunnen structureel zijn of als een fineer fungeren, in welk geval ze worden teruggebonden aan een onderconstructie en van het gebouw worden gescheiden door een luchtspleet. Een architect kan bakstenen van verschillende kleuren en afwerkingen specificeren, met assortimenten die per fabrikant verschillen. Een gemeenschappelijk kenmerk van geëxtrudeerde baksteen zijn de gaten die door het midden lopen, bedoeld om de baksteen lichter te maken en het droogproces te versnellen.
Om een betonnen metselsteen (CMU) te maken, worden aggregaten zoals zand en steenslag gemengd met cement en water, in een vorm gegoten en verdicht met trillingen, vervolgens verwijderd en verhit in ovens, en over een periode van ongeveer een dag uitgehard. Een CMU-mengsel heeft een hogere verhouding zand/grind en water dan beton in de algemene bouw, om een droog, stijf blok met hoge druksterkte te produceren.
Detaillering van het metselwerk voor Amant
Twee van de drie gebouwen van Amant hebben buitenmuren van metselwerk die het standaard gebruik van blokken uitdagen om interessante visuele patronen op te leveren. Het eerste gebouw was een retrofit, waarbij een bestaande steenhouwerij werd omgebouwd om er galerieruimten, een café en een boekwinkel in onder te brengen. De buitenkant is bekleed met een omgekeerde en gesculpteerde baksteen van ACME.
Wanneer bakstenen van dit type tijdens het fabricageproces bij sommige fabrikanten door machines worden geëxtrudeerd, creëren rails op de machine verticale scorelijnen, die meestal niet zichtbaar zijn wanneer ze eenmaal zijn geïnstalleerd, legt Lamyuktseung uit. "We dachten dat het interessant zou zijn om deze achterkant van de baksteen te gebruiken om de typische lopende bandafbeelding te elimineren," zegt hij. De resulterende omhulling ziet eruit alsof hij zorgvuldig met mozaïektegels is bekleed - de zwaarkorrelige bouwlaag laat de lineaire esthetiek van de typische strengpers achterwege in plaats van een dichte zee van kleine baksteentjes. "Het toeval wilde dat deze baksteen die we vonden een stootvoeg had die bijna dezelfde afmeting had als de mortelvoeg. Het was een soort gelukkig toeval." Dit effect maakt het gebouw tot een massief volume.
In het portaal van een ingang gaan de bakstenen over in een stapelverband waarbij de gladde zijde van het metselwerk zichtbaar wordt gemaakt. "Het lastige was natuurlijk hoe de hoek om te draaien," zegt Lamyuktseung. SO-IL ontwikkelde een detail waarbij de oppervlakken van de hoeksteen van de ene muur worden gesneden volgens de dikte van de stootvoegen van de andere muur. Een kijker ziet een baksteen van slechts gedeeltelijke diepte bij de fusie. Dit detail werd toegepast aan de zijkanten van alle gebouwopeningen. Aan de bovenkant van de openingen werd het gebruik van de typische blootliggende metalen kopplaten vermeden om het gebouw verder te benadrukken als een eenvoudig, massief volume. Achter deze eenvoud gaan ten minste een paar complexe details schuil: aan de onderkant van een opening in een buitenmuur bijvoorbeeld, ondersteunt een verborgen HSS-goot het gewicht van de muur erboven; en het wordt gecombineerd met een ankergoot waaronder gladde bakstenen met een staaf worden geregen en opgehangen.
Het tweede gemetselde gebouw van Amant is 22 voet hoog en bestaat uit CMU-blokken van Nitterhouse Masonry. Het wordt bekroond door een band van aluminium louvres aan de buitenkant die daglicht in een galerieruimte verspreidt. Bij dit gebouw zijn de bakstenen onder een hoek geplaatst en uit het vlak gedraaid om een schaduw te vangen volgens een patroon dat Lamyuktseung beschrijft als 'hondentand'.
"Wanneer je zo'n hondentand-lay-out rond een gebouw gebruikt, betekent dit dat elke baksteen in exact dezelfde oriëntatiehoek wordt geplaatst," zegt hij. Het ontwerpteam werkte samen met de aannemers om mockups te maken en de voegen en lay-out te testen. Het was noodzakelijk om enige tolerantie toe te staan in de zes millimeter voegen, maar de architecten concentreerden zich op het bereiken van nauwkeurige uniformiteit op het meest zichtbare deel van de muren: de bovenste en onderste CMU-lagen en op de hoeken van het gebouw. Het was vooral belangrijk om de hoeken correct en netjes te construeren om aangrenzende muren succesvol samen te voegen en het gebouw weer als een massief volume te laten lijken.
"Het is vrij eenvoudig om het dogtooth-patroon op verschillende zijden van het gebouw aan te brengen," zegt Lamyuktseung. "Je kunt het patroon draaien of omdraaien. Maar ergens op het gebouw zullen hoeken ontstaan met de korte kant van de baksteen van de ene zijde en de lange kant van de baksteen van de andere zijde." Hier verdubbelden de architecten de baksteen aan de lange kant om een hoekconditie te creëren die resoneerde met de andere.
Een ander detail van het ontwerp dat belangrijk was voor de architecten, was het geven van een unieke tactiliteit aan elke gevel. De bakstenen worden geproduceerd met twee ruwe en twee gladde kanten en SO-IL vroeg de aannemers om elke baksteen in dezelfde kardinale richting te plaatsen. Het team bepaalde dat de twee ruwe vlakken van elke baksteen in de gevel naar het zuidoosten en noordoosten gericht moesten zijn, en de twee gladde vlakken naar het zuidwesten en noordwesten. "Elke gevel is iets anders wat betreft de zichtbare vlakken van de baksteen: glad, ruw-ruw, ruw-glad. Van dichtbij gezien heeft elke gevel een heel andere kwaliteit," zegt Lamyuktseung. Ervoor zorgen dat de bakstenen volgens de oriëntatie werden gelegd, was het meest veeleisende punt dat van de aannemers werd gevraagd. "Het was belangrijk om te weten wanneer we veeleisend moesten zijn en wanneer we vergevingsgezind moesten zijn," zegt hij. "Ook al hebben we elke steen gedimensioneerd en getekend, de kwestie van toleranties betekende dat we bepaalde oplossingen ter plekke moesten bedenken." Deuropeningen kwamen bijvoorbeeld niet perfect aan op de uiteinden van de uitgelijnde bakstenen, zoals de bedoeling was. "Dus moesten we gewoon zeggen: 'Oké, wat is de beste manier om het te doen met waar we zijn beland? En toen gingen we terug naar kantoor en tekenden we het opnieuw, zodat we allemaal wisten wat er gebeurde."
Subtiele experimenten met texturen strekten zich ook uit tot andere delen van het project. Het derde gebouw heeft een structuur van ter plaatse gestort beton dat gebruik maakte van bekistingslinten om een verticale golf te produceren. Veel van de betonnen vloeren werden aangeharkt terwijl ze nog vloeibaar waren om golfachtige patronen te vormen die een bezoeker met zijn voeten kan voelen. Elders in het project staan halfopen gegalvaniseerde stalen goten langs de buitenmuren op straatniveau om opnieuw de verticaliteit te benadrukken.
