Amazonica Dome


Trekpleister van het nieuwe themadeel ‘Zuid Amerika’ in Blijdorp is de Amazonica Dome. Binnen deze ultralichte constructie komen bezoekers in de wereld van de Amazone. Een rivier, reptielen, schildpadden en vlinders krijgen een plaats in een natuurlijke biotoop van flora en fauna. Onder de 56 m overspannende omhulling met een houten skelet, geconstrueerd volgens de principes van de geodetische koepel, is dit Amazonegebied vrij in te richten zonder hinder van kolommen. De vulling met heldere foliekussens zorgt voor een overvloed aan daglicht. Deze transparante omhulling maakt het mogelijk om het juiste klimaat te scheppen voor het tropische regenwoud van de Amazone.

Ideale vorm en constructie
De geodetische koepelvorm is ideaal voor het overkappen van grote ruimten. Met een geringe hoeveelheid materiaal komt een uiterst efficiënte constructie tot stand. De geometrie van de koepel heeft door de driedimensionale opbouw in gelijkmatige driehoekige vlakken (vakwerken) maar een kleine constructiehoogte nodig. De staven in de driehoeken waaruit de koepel is opgebouwd, zijn vooral op druk belast en zijn uitgevoerd in duurzaam, gelamineerd vurenhout toegepast.

UV-doorlatende luchtkussens
Bijzonder aan de Amazonica Dome is de toepassing van luchtkussentechniek. De luchtkussens laten UV-licht door dat zeer belangrijk is voor de biotoop. Veel andere transparante materialen, zoals kanaalplaten van polycarbonaat, voldoen hier niet aan. Met luchtkussens wordt onze natuurlijke lichtbron optimaal benut voor de opwarming van de tropische wereld. De afmetingen van de driehoekige vlakken van de dome zijn geoptimaliseerd voor toepassing van de luchtkussen. De luchtkussens worden op druk gehouden door compressoren, die verwarmde lucht in de kussens blazen. Zo wordt algengroei en condensvorming voorkomen.

Klimaatconcept
In de koepel wordt een tropisch binnenklimaat gecreëerd. Ventilatie, verwarming en koeling vinden plaats met een gebalanceerd ventilatiesysteem dat geconditioneerde lucht tegen het koepeloppervlak blaast. Het ventilatiesysteem beschikt over warmteterugwinning en een slimme regeling voor beperking van het energieverbruik. Bevochtiging van de lucht vindt plaats door besproeiing van de beplanting in de koepel. Als watervoorziening wordt een groot regenwaterreservoir aangelegd, dat dient voor het besproeien van de beplanting op droge dagen.

Milieuvriendelijk en duurzaam
De geodetische koepel is zeer milieuvriendelijk en duurzaam door de lage milieubelasting bij de productie: het hout met FSC-keur is een product dat groeit in duurzaam beheerde bossen zonder de energie en grondstoffen van de aarde uit te putten. De extreem efficiënte constructie in bolvorm zorgt ervoor dat er met een minimum aan materiaal en energie een maximum aan volume wordt gerealiseerd. Omdat de toegepaste prefab elementen relatief kort en licht zijn, zijn transport en montage eenvoudig uit te voeren. Aan het einde van de levenscyclus laat de koepel zich eenvoudig demonteren en zijn de materialen herbruikbaar.

Ontwerp en uitvoering
Architect Gert-Jan de Jong heeft vanuit zijn architectenbureau Arc2 al ruim tien jaar ervaring met het bouwen van geodetisch koepels. Samen met adviesbureau Lüning heeft hij het bedrijf GeoDomeDesign opgericht, dat gespecialiseerd is in ontwerp en engineering van geodetische koepels. GeoDomeDesign levert het materiaal voor de koepelstructuur als bouwpakket aan. Geodetische koepels van hout kunnen tot circa 300 m overspannen. Het ontwerp van inrichting en beplantingen is geheel in handen van specialisten van Diergaarde Blijdorp, die een authentieke en natuurlijke biotoop van flora en fauna creëren. Amazonica zal circa 1.000 vlinders, een aantal andere insecten, tal van tropische bomen en bloemen en gifkikkers huisvesten. Vanaf een grote zandbank, midden in de rivier, kan de bezoeker het leven in en om het water bekijken, van de reusachtige drijfbladeren van de Victoria amazonica tot en met piranha’s en zoetwaterroggen in het ondiepe water langs de oevers.