Archello Awards 2023 heeft de projecten bekendgemaakt die zijn geselecteerd als winnaars van de prijscategorieën van dit jaar. Voor elk van de 27 categorieën werd één project bekroond door de jury en één project door het publiek. Het publiek heeft Jonas van Orange Architects gekozen als gebouw van het jaar.
De naam Jonas is ontleend aan de titel van het verhaal 'Jonas en de walvis', als verwijzing naar de mengeling van avontuur, bescherming en comfort in een 'groot lichaam'. Het woonproject is gelegen in het havengebied IJburg, Amsterdam en biedt ruimte aan 190 huurstudio's, 83 koopappartementen en voorzieningen.
Aan het gebouw liggen een openbaar voorplein en een speeltuin. Het terrein is voorzien van een landschap met bomen voor schaduw en een openbaar strand aan het water. Het landschap loopt door tot diep in het gebouw langs een gemeenschappelijke route in de vorm van een canyon die de openbare en collectieve programma's verbindt, waaronder een woonkamer, bioscoop, patio en bar op het dak.
Het gebouw heeft een onregelmatige en hoekige vorm. De voorgepatineerde zinken gevel lijkt van de grond getild boven een commerciële plint. Aan de binnenkant verwijzen de architecten naar de traditionele houten scheepsbouw: een skelet van houten spanten vormt de hoofdstructuur, met grote holtes die uit het volume zijn gesneden en worden ondersteund door de 273 appartementen binnen de 'huid' van het gebouw.
Het energieneutrale woningbouwproject heeft het BREEAM Outstanding certificaat behaald, mede dankzij het gebruik van CSC-gecertificeerd beton met granulaat dat bestaat uit gerecycled materiaal afkomstig van bouwafval, het gebruik van Europees Douglas hout en het royale gebruik van zonnepanelen.
Een aantal andere klimaatvriendelijke kenmerken zijn onder andere een opvangsysteem dat regenwater hergebruikt voor het doorspoelen van toiletten in de openbare ruimtes en commerciële units, vegetatie op het dak om de waterafvoer te vertragen, een verwarmingssysteem op lage temperatuur dat is aangesloten op het openbare warmtenet, en een koudeopslagbron die gebruikmaakt van het aangrenzende havenwater voor koeling.
"We zijn zeer verheugd dat Jonas door het publiek is gekozen als het algemene gebouw van het jaar 2023," zegt Elena Staškutė, senior architect bij Orange Architects. "Bovendien zijn we blij dat het integrale ontwerp van het gebouw en de omgeving, gekoppeld aan een krachtig storytelling-concept, is erkend. Jonas is meer dan alleen een gebouw en dient als case study voor duurzaam en collectief wonen in hoge stedelijke dichtheid. Het beschikt over een innovatief woonconcept, een spectaculair ruimtelijk interieur en heeft de prestigieuze BREEAM Outstanding certificering."
Lees hier meer over het project op Archello.