La Source Vive in Évian, Frankrijk, is een nieuwe concertzaal gewijd aan kamermuziek. De fantasierijke conch-achtige vorm van de zaal is het resultaat van een samenwerking tussen architecten Patrick Bouchain en Philippe Chiambaretta.
Het project La Source Vive komt voort uit de passie en het engagement van filantroop Aline Foriel-Destezet om muziek te promoten. Het komt voort uit haar wens om de oprichting van een architectonisch complex te ondersteunen, met een kenmerkende en specifieke concertzaal voor kamermuziek. La Source Vive ligt in de nabijheid van het grotere auditorium La Grange au Lac, een gevierd muziekinstituut dat in 1993 door Bouchain werd ontworpen.
Ontwerp en bouw
La Source Vive, een muziekzaal met 500 plaatsen, is ook geschikt voor opnames en omvat een nieuwe foyer en een backstagegebouw. De zaal is ontworpen met de nadruk op de akoestiek, en maakt gebruik van een experimentele vorm die de twee meest gebruikelijke soorten zaalopstellingen combineert: een rechthoekige "schoenendoos" en een "wijngaard", waarbij het publiek in schuine rijen rond de artiesten wordt ontvangen. La Source Vive maakt ook gebruik van de topografie van de locatie: door het publiek rond de muziek te verzamelen wordt optimaal gebruik gemaakt van een natuurlijke open plek in het bos. Als gevolg daarvan combineert het ontwerp van de concertzaal een ovale plattegrond en een kegelvormige sectie - samen zorgen het volume en de hoogte voor een optimaal volume van 11 m³ per lid van het publiek.
Op een betoverende locatie is het belangrijk dat La Source Vive de natuurlijke omgeving zo min mogelijk verstoort en opgaat in het bos. Een zintuiglijke analyse van de locatie (rekening houdend met bomen, daglicht, flora en fauna en topografie) bracht de architecten ertoe de foyer, de concertzaal en het backstagegebouw van elkaar te scheiden: de foyer is herbouwd over een eerdere foyer; het auditorium is hoger geplaatst - in een bosschage - waardoor er geen gezonde bomen worden gekapt; en het backstagegebouw ligt weer iets hoger, langs een bestaande weg, waardoor de technische toegang wordt vergemakkelijkt. Musici en hun instrumenten betreden de concertzaal via een achterste lift die van het backstagegebouw afdaalt; het publiek betreedt de zaal via de foyer, via een ingang eronder. Zo ontstaat een logisch patroon van voetgangersstromen.
Een zintuiglijke ervaring
De state-of-the-art akoestiek van La Source Vive bevindt zich in de voorhoede van het akoestisch ontwerp en is speciaal ontworpen voor kamermuziek door Albert Xu. Xu's werk is te horen in grote concertzalen over de hele wereld en zijn expertise vormde de basis voor de geometrie, het volume, de oppervlaktematerialen en de technieken van de nieuwe concertzaal. Net als een muziekinstrument is La Source Vive uitgerust met apparaten waarmee de zaal aan het einde van de bouw op het gehoor kan worden bijgesteld. De ovale vorm van de concertzaal en de asymmetrie van de tribunes garanderen het visuele comfort van het publiek.
De algemene zintuiglijke ervaring wordt benadrukt door de weg naar de zaal: vanuit een glazen foyer die zich opent naar de natuur, gaan de toeschouwers naar de muziek toe via een passage die door rotsen lijkt te zijn uitgehouwen, langs een overdekte loopbrug, dan naar een vestibule, voordat ze de heldere concertzaal betreden. Het ontwerp van La Source Vive bevat een oculus, waardoor het natuurlijke daglicht binnenvalt (vooral ideaal tijdens de repetities).
Wetenschap en intuïtie combineren
La Source Vive is een ambitieus project dat een combinatie van gevoeligheid, experimenteren en wetenschappelijke analyse vereiste. Om het project te realiseren, wendde Patrick Bouchain zich tot Philippe Chiambaretta. De intuïties en het materiaalwerk van Bouchain werden geconcretiseerd door analyse en modellering door teams van PCA-STREAM (de studio van Chiambaretta). In plaats van alleen op intuïtie te vertrouwen, was het de bedoeling een optimum voor elk criterium te kwantificeren en wetenschappelijk te bepalen - een complementariteit van wetenschappelijke en zintuiglijke benaderingen. Dankzij de nauwkeurige modellering van PCA-STREAM kon een eersteklas akoestiek, visueel comfort en een optimalisering van de algemene structuur van het complex worden ontwikkeld.
De experimentele dimensie achter La Source Vive loopt parallel met een bouwproces waarbij alles op maat wordt gemaakt en ambachtelijk wordt vervaardigd: een ontmoeting tussen wetenschap en kunst.
Materialen
Bij de bouw van La Source Vive wordt de nadruk gelegd op het gebruik van natuurlijke en lokale materialen. Het gebouw is bekleed met tegels van voorverouderd koper - een natuurlijk materiaal dat de integratie van de concertzaal met de bomen bevordert. Als opvallend contrast met de buitenkant van de zaal is het heldere, witte interieur afgewerkt met ruw, ongeverfd pleisterwerk. Het backstagegebouw is gebaseerd op details uit de volksarchitectuur en de foyer biedt een discreet eerbetoon aan de Buvette Novarina-Prouvé, een nabijgelegen iconisch modernistisch gebouw. In beide gebouwen worden traditionele dak- en timmertechnieken toegepast. Lokale materialen zijn hout, leisteen uit Morzine en steen uit Meillerie.
Bij de geplande voltooiing in 2025 zal La Source Vive één geheel vormen met La Grange au Lac. Twee ruimtes met twee verschillende persoonlijkheden, de concertzalen zullen het aanbod en het aantal voorstellingen en projecten uitbreiden, met een uitgebreide muzikale programmering het hele jaar door.
