UNStudio komt met een flexibel ruimtelijk plan voor ‘de slimste wijk ter wereld’ – een uniek Nederlands initiatief voor wonen in de toekomst
UNStudio presenteert zijn stedelijke visie voor ‘de slimste wijk ter wereld’, een wijk die op het moment wordt gerealiseerd in Brandevoort, Helmond.In plaats van een ontwerp dat al helemaal vastligt, omvat de stedelijke visie van UNStudio een flexibel raamwerk dat op basis van gebruikerswensen kan worden ingevuld.
De nieuwe wijk is gebaseerd op de nieuwste inzichten en technieken op het gebied van circulariteit, participatie door (toekomstige) bewoners, sociale samenhang, veiligheid, gezondheid, data-uitwisseling, nieuwe transporttechnologieën en eigen energieopwekking. Al deze zaken zorgen voor een duurzame, unieke leefomgeving: Brainport Smart District.
In juli 2018 mocht UNStudio een team samenstellen om de ideeën voor Brainport Smart District te vertalen naar een ruimtelijk plan. De stedelijke visie is het resultaat van een samenwerking tussen UNStudio (projectleiding en planning),Felixx Landscape Architects & Planners (ecologie en landschap), Metabolic (circulariteit en klimaataanpassing), Habidatum (data-analyse) en UNSense (data- en technologiestrategie).
Brainport Smart District
In de komende tien jaar worden er in Brainport Smart District 1500 nieuwe woningen en 12 hectare met bedrijfspanden gerealiseerd. In het project worden de nieuwste technologieën en inzichten toegepast om tot een duurzame, circulaire en sociaal hechte wijk te komen, gekenmerkt door gemeenschappelijk energieopwekking, voedselproductie, watermanagement, gezamenlijk databeheer en grensverleggende transportsystemen.
BSD wordt een ‘Living Lab’: een gemengde woonwijk georganiseerd rond een centraal park en omringd door bedrijfspanden en groen. Met de wijk hoopt men een nieuwe relatie tussen gebouwen en landschap te bewerkstelligen, waarbij beide elementen elkaar in kwalitatieve zin versterken. Het landschap wordt gebruikt als productieomgeving voor voedsel, energie, water, afvalverwerking en biodiversiteit.
In tegenstelling tot de meeste andere stedenbouwprojecten wordt BSD niet volgens het gangbare chronologische proces ontwikkeld, van eerst ontwerp en dan uitvoering. Maar ontwerp en realisatie gaan hier hand in hand; ze vinden tegelijk plaats in een proces van stapsgewijze gebiedsontwikkeling. De nieuwe wijk moet bijdragen aan de ontwikkeling van een duurzaam, uniek leefconcept dat draait om experimenteren en ‘leren door te doen’.
Een flexibel stedelijk plan
De ambitie van Brainport Smart District en het team van UNStudio is het opstellen van een kader voor stedelijke ontwikkeling die de betrokkenheid vergroot en innovatie aanmoedigt.
Het totale oppervlak van Brainport Smart District bedraagt 155 hectare: meer dan 320 voetbalvelden. Het plan van UNStudio combineert maximale groeimogelijkheden met een flexibel kader voor toenemende bebouwingsdichtheid. Voor de toekomstige economische en sociale dynamiek is de locatie onderverdeeld in tien stroken die van noord naar zuid lopen. In die opzet zijn verschillende, stedelijke en groene concentraties en toepassingen mogelijk.
Kernaspecten van de stedelijke visie
EEN FLEXIBELE WIJK
In plaats van een ontwerp dat al helemaal vastligt, omvat de stedelijke visie van UNStudio een flexibel raamwerk dat op basis van gebruikerswensen kan worden ingevuld. Zowel de bebouwde als groene delen worden als productieve ruimten gezien, waar een mix van wonen, werken en vrije tijd mogelijk wordt gemaakt. Een centraalgelegen park, dat collectief wordt beheerd, vormt het kloppende hart van de wijk. Hier kunnen alle bewoners gezond recreëren en eventueleculturele evenementen bijwonen.
EEN GEMEENSCHAP VAN INNOVATORS
Brainport Smart District richt zich op nieuwe lokale en internationale gebruikers en is op zoek naar grensverleggende woon- en werkconcepten. Bewoners wordt aangemoedigd gemeenschappelijke initiatieven te ontplooien, zoals gezamenlijke stroomopwekking en gedeeld grondgebruik. Bedrijven zijn idealiter actief op innovatieve onderzoeksgebieden.
Het productieve landschap en de productieve stedelijke omgeving creëren een lokale economie die ontegenzeggelijk made in BSD is.
EEN WIJK DIE VERANDERING AANMOEDIGT
In de visie van UNStudio worden de hoge ambities voor BSD op het gebied van klimaataanpassing en circulariteit vertaald in een kader waarin ecologische, sociale en economische duurzaamheid haalbaar is. Door al vroeg in het proces rekening te houden met circulariteit ontstaat er synergie tussen innovatieve oplossingen op verschillende schaalgroottes. Brainport Smart District vormt door de integratie van circulariteit een nieuwe standaard voor projectrealisatie: niet alleen in het gebruik van grondstoffen en energie, maar ook wat betreft de biodiversiteit, gezondheid en nieuwe economische mogelijkheden.
EEN PLEK WAAR TECHNOLOGIE EEN POSITIEVE INVLOED UITOEFENT
Het technologische universum van BSD voorziet in de uitwisseling van data en informatie om landschap, gebouwen en openbare ruimtes efficiënter te laten functioneren door middel van naadloze connectiviteit.
UNSENSE – 100 WONINGEN
Ook de door UNStudio opgerichte arch tech company UNSense is betrokken bij de ontwikkeling van Brainport Smart District. Op dit moment is UNSense bezig met de vorming van een consortium, om een woonwijk voor 100 huishoudens (voor een dwarsdoorsnede van de samenleving)te realiseren.Middels de implementatie van een urban data platform wordt onderzocht hoe data kunnen worden toegepast om bewoners een betere stedelijke leefomgeving te bieden.
Er is een groeiende behoefte aan regie over eigen data. Door data als een currency (waardepapier) te beschouwen en zeggenschap bij de inwoners te leggen, wordt in een gecontroleerde testomgeving verkend hoe dit kan leiden tot alternatieve economische modellen. Op basis van de gedeelde data zullen diensten en digitale voorzieningen worden ontwikkeld op het gebied van mobiliteit, voedselvoorziening en retail. Op die manier kunnen inwoners profiteren van een aangenamere leefomgeving en persoonlijke kostenbesparingen. Een Board of Ethics dient als objectief adviesorgaan over onderwerpen zoals data eigenaarschap, privacy, regelgeving en commercieel gewin voor de eindgebruiker.
