Gare Maritime op de site van Tour & Taxis in Brussel, ooit het grootste goederenstation van Europa, is omgevormd tot eeninspirerende plek waar jonge en gevestigde bedrijven hun intrek kunnen nemen meteen aangename publieke ruimte voor grote en kleinere evenementen.

Onder de monumentale stationskappen ontwierp Neutelings Riedijk Architecten een nieuw stuk stad: een ‘stad waar het nooit regent’.

Publieke parken en pleinen
Gare Maritimedateert uit het begin van de twintigste eeuw. De enorme ruimte onder de zeven aaneengeschakelde kappenis nu weer toegankelijk gemaakt voor het publiek. Onder de zijbeuken zijn twaalf houten paviljoenen geplaatst, die gezamenlijk het nieuwe programma herbergen.Depaviljoenen voegen zich op een natuurlijke manier in debestaande structuur van de stad en het gebouw, waardoor een nieuwpatroon van boulevards, straten, parken en pleinen ontstaat; als een echte stad.

De grootsecentrale ruimte voorpublieke evenementen heeft een aangenaam klimaat dat de seizoenen volgt.Geïnspireerd op de ‘Ramblas’ is aan weerszijde van de evenementenruimte een groene wandelboulevard gemaakt. De boulevards zijn zo breed (16 meter) dat hier ook royale binnentuinen gerealiseerd konden worden met circa 100 hoogstammige bomen.Er zijn in totaal tien tuinen aangelegd op basis van vier terugkerende thema’s: de bostuin, de bloementuin, de grastuin en de geurtuin. Voor de pleinen ontwierp Brussels beeldend kunstenaar Henri Jacobs acht mozaïeken.

Grootste CLT-project in Europa
De constructie van de nieuwe paviljoenen is uitgewerkt in Cross Laminated Timber (CLT). Dit zorgt voor een enorme reductie van de hoeveelheid cement. De keuze voor hout had ook een gunstige invloed op het bouwproces: dankzij prefabricatie en de droge afbouwmethode was de bouwtijd aanzienlijk korter.

State-of-the-art op het gebied van duurzaamheid
Gare Maritime is volledig energieneutraalen fossielvrij.De glasgevels aan de Picardstraat zijn voorzien van zonnecellen en op de hoogste daken is een totaal oppervlak van 17.000 m2 aan zonnepanelen aangebracht. Op alle niveaus - constructie, installatie, circulair materiaalgebruik, groen, gezondheid - zijnvergaande duurzaamheidsmaatregelen gerealiseerd, zoals het gebruik van geothermie en hergebruik van hemelwater.

Gare Maritime levert een belangrijke bijdrage aan de duurzame ontwikkeling van de Tour & Taxis site en de Kanaalzone in Brussel.

Gare Maritime is een ontwikkeling vanNextensa. Het ontwerp kwam tot stand in samenwerking met Bureau Bouwtechniek, Ney & partners, Boydens en OMGEVING. Het stationsgebouwis in de eerste fase zorgvuldig gerestaureerd door Jan de Moffarts Architecten, Bureau Bouwtechniek, Ney & Partners en Boydens.

Team:
Klant: Extensa Group
Architect: Neutelings Riedijk Architecten, i.s.m. Bureau Bouwtechniek
Architectonisch ontwerp: Neutelings Riedijk Architecten
Architectonisch ontwerpteam: Michiel Riedijk, Willem Jan Neutelings, Dieter de Vos, Kenny Tang, Alejandro Mosquera Garcia, Alexey Boev, Anselmo Nižić, Frank Venhorst, Pietro Manara
Bouwkunde: Bureau Bouwtechniek
Burgerlijke en structurele bouwkunde (renovatie): Ney & Partners BXL
Civiele techniek en bouwkunde (nieuwe paviljoens): Ney & Partners WOW
EP-lid: Boydens engineering, Brugge
Bouwfysica: Boydens engineering, Brugge
Landschapsarchitect: OMGEVING, Antwerpen
Restauratiearchitect: Jan de Moffarts, i.s.m. Bureau Bouwtechniek
Interieurontwerper: Neutelings Riedijk Architecten
Kunstenaar: Henri Jacobs
Kostenadviseur: Bureau Bouwtechniek
Akoestiek: Venac, Brussel
Brandveiligheid: FPC Risk, Antwerpen
Hoofdaannemer: MBG
Houtaannemer: Züblin
Installatieaannemer: Cegelec, VMA, NTSA, Van Hoey, IFTech
Projectcoördinatie, veiligheidsmanager: Bopro
Fotografie: Filip Dujardin / Sarah Blee / Tim Fisher
Tekeningen: Neutelings Riedijk Architecten / Bureau Bouwtechniek / Ney & Partners / Omgeving

In the 1900s, Brussels’ Gare Maritime was a freight station. It is part of the Tour & Taxis site in Brussels, which used to be one of the world’s largest rail and river hubs for freight transport. 
After it was bought by the developer Extensa in 2015, around 45,000 m² of former industrial buildings were renovated and transformed into a multifunction office and retail complex with events facilities.

The original metal framework of the buildings was conserved, together with the large windows. To avoid the buildings turning into hothouses due to the sun’s rays on the glazing, exterior ZIP roller blinds, custom-made by our customer Renson, were installed. To harmonise the whole façade and preserve the view outdoors, Extensa wanted the blinds to be large. 

The Satiné 5500 fabric, in colour 0701 Pearl Grey (1,750 m² of fabric in total), was chosen for its exceptional performance qualities:

- thermal performance: placed outside, the fabric blocks the sun’s rays before they reach the glazing, avoiding heating the interior of the building. It rejects 94% of the sun’s energy. 

- optical performance: the diagonal weave of the satin fabric gives it excellent glare control while optimising the amount of natural light entering the building.  Its unrivalled transparency provides a clear view outside.

- mechanical performance: even in large dimensions (some blinds measure 6 m x 6 m), the fabric remains perfectly flat due to its excellent dimensional stability. It is also very resistant to bad weather, including strong winds.

The Gare Maritime is an energy-neutral building thanks to the technical equipment installed: geothermal energy, solar panels, exterior blinds etc.

The project demonstrates once again that sun protection plays an essential role in improving a building’s energy efficiency by controlling the amount of solar energy it absorbs. It reduces the energy consumption associated with lighting, air conditioning and heating.